Harputta Şehirden Görünüm
- ÇAYDA ÇIRA'NIN HİKAYESİ-
Orta Asya'dan göçler sırasında bir Türk boyu, Harput yöresine gelerek yerleşir. Boy beyinin oğlu Harput sakinlerinden başka bir boy beyinin kızına âşık olur. Birbirlerine yabancıdırlar. İki kabilenin toprakları arasından bir dere akmaktadır. Âşıklar geceleri, çıra (meşale) ile birbirlerine sevgilerini anlatmaya çalışır ve gizliden gizliye buluşurlar. Derken görücüler gönderilir ve kız istenir. İki boy arasında dostluk kurulması amacıyla kız verilir. Düğün hazırlıkları yapılır. Kırk gün, kırk gece düğün yapılarak yenilip içilir. Düğün alayı gelini alıp dönerken, atı ürken gelin derenin coşkun sularına düşerek kaybolur. Bütün aramalara rağmen, gelini bulamazlar. Zavallı damat adayı, aramaya gece gündüz devam eder ve ararken ağıtlar yakar.
-ÇAYDA ÇIRANINI SÖZLERİ-
Çayda çıra yanıyor Humar göz uyanıyor Fitil çifte yara bir Yürek mi dayanıyor. Çayda çıra geline Kına yakın eline Nazar değmesin sakın Has behçenin gülüne. Çayda çıra yakarım Yar yoluna bakarım Bir güz görümlüğüne Beşibirlik takarım Çayda cirolarım var Gizli yaralarım var Eller al yeşil giymiş Benim karalarım var. Çayda çıra yanıyor Engeller uyanıyor Çözme tabip yaramı Alkana bulanıyor Çayda çıra yüz çıra Yanıyor sıra sıra Yarim keklik ben şahin Everim ardı sıra. Çayda çıra yanıyor Ay tutulmuş sanıyor Yavaş yürü usul bas Engeller uyanıyor. Çayda çıralar yakın Çıkın yoluna bakın Hak nazardan saklasın Nazar değmesin sakın Çayda çıralar yine Yandılar döne döne Bahtılı çıra seni Ayda yılda bir güne
